Цагааннуур чөлөөтийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө хийгдэж байгаа бөгөөд тус ажлын явц 70 хувьтай байгаа. Иймд Цагааннуур чөлөөт бүсэд газар ашиглах хүсэлтэй аж ахуйн нэгжүүдийн хүсэлтийг хүлээн авч байна. Чөлөөт бүсийн тухай хуулиар Чөлөөт бүсэд зөвхөн газар ашиглах эрх олгох ба газар ашиглах эрх нь 5 жил хүртэлх хугацаатай байна. Цагааннуур чөлөөт бүсэд
-Худалдаа, үйлчилгээ
-хөдөө аж ахуйгаас бусад үйлдвэрлэл гэсэн 2 ерөнхий зориулалтаар газар ашиглуулна. Газар ашиглах эрхийг төсөл сонгон шалгаруулах, дуудлага худалдааны аль нэг хэлбэрийг ашиглан олгоно.
Газар ашиглах хүсэлт өгөх аж ахуйн нэгжүүд дараах бичиг баримтыг бүрдүүлж өгнө
1. Аж ахуйн нэгжийн гэрчилгээ
2. Цагааннуур чөлөөт бүсийн бүртгэлийн гэрчилгээ
3. Газар ашиглах хүсэлт хүргүүлэх тухай албан бичиг. Тус албан бичигт ашиглахыг хүссэн газартаа явуулах үйл ажилгааны чиглэл, шаардлагатай газрын хэмжээг тодорхой бичсэн байх.
худалдаа үйлчилгээний зориулалттай 1 га газрын дуудлага худалдааны анхны үнэ нь 1,600,000₮ болно. харин дуудлага худалдааны дэнчин нь анхны үнийн 10% буюу 160,000₮ болно.
хөдөө аж ахуйгаас бусад үйлдвэрлэлийн зориулалттай 1 га газрын дуудлага худалдааны анхны үнэ нь 560.000₮ болно. харин дуудлага худалдааны дэнчин нь анхны үнийн 10% буюу 56,000₮ болно.
газрын төлбөрийн хувьд худалдаа үйлчилгээний зориулалттай 1 га газрын жилийн төлбөр нь 200,000₮ болно.
хөдөө аж ахуйгаас бусад үйлдвэрлэлийн зориулалттай 1 га газрын жилийн төлбөр нь 140,000₮ болно.
худалдаа, үйлчилгээний зориулалтаар газар ашиглаж байгаа аж ахуйн нэгжийг газрын төлбөрөөс эхний таван жилд 100 хувь, дараагийн гурван жилд 50 хувиар хөнгөлнө.
хөдөө аж ахуйгаас бусад үйлдвэрлэлийн зориулалтаар газар ашиглаж байгаа аж ахуйн нэгжийг газрын төлбөрөөс чөлөөлөх заалт байхгүй боловч
чөлөөт бүсийн тухай хуулийн 23.3.Чөлөөт бүсэд газар ашиглах гэрээ байгуулсан Монгол Улсын болон гадаадын хуулийн этгээд, иргэн газрын үр өгөөжийг ашиглах, хамгаалах талаар хүлээсэн үүргээ биелүүлж байгаа байдлыг нь харгалзан тэдгээрийг газрын төлбөрөөс тодорхой хугацаагаар хөнгөлж болно.
23.4.Энэ хуулийн 23.3-т заасан газрын төлбөрөөс хөнгөлөх хугацаа, хувь хэмжээг тогтоох асуудлыг Засгийн газар шийдвэрлэнэ. гэж тус тус заасан байдаг
Жич: Цагааннуур чөлөөт бүсийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө хийгдэж дуусаад Засгийн газрын хуралдаанаар батлагдсаны дараа газар олгож эхэлнэ. Хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд газар эзэмших хүсэлтэй аж ахуйн нэгжүүдийн саналыг тусгах үүднээс тус бүсэд бүртгэлтэй байгаа аж ахуйн нэгжүүдээс газар эзэмших хүсэлтийг авч байгаа болно.
Эдийн засаг, хөгжлийн яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Б.Дашпүрэв 2023 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдөр Алтанбулаг, Цагааннуур чөлөөт бүсүүдийн Хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний гүйцэтгэгч компаниудын хийж гүйцэтгэсэн ажлуудтай танилцлаа.
Тус уулзалтаар Хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулах ажилд тулгамдаж буй асуудлыг хэлэлцэн, ойрын хугацаанд дуусгаж хүлээлгэн өгөх, чөлөөт бүсийн ажлыг сайжруулахад шаардлагатай зарим ажлуудыг улсын хөгжлийн төлөвлөгөөнд тусгах чиглэлээр холбогдох талуудад үүрэг даалгавар өгч, хамтран ажиллах асуудлуудыг ярилцлаа.
ОХУ-ын Алтай хязгаарын бүс нутгийн төлөөлөгчид 2023 оны 3 дугаар сарын 13-16-ны өдрүүдэд Монгол Улсад айлчилж бизнес эрхлэгчдийн уулзалтыг зохион байгуулж байна. Уулзалт 2023.03.14-ний өдрийн 10.00 цагт “Пума империал” зочид буудлын 2 давхрын хурлын танхимд эхэлсэн бөгөөд Цагааннуур чөлөөт бүсийн удирдлага, албан хаагчид тус уулзалтад оролцож чөлөөт бүсийн өнөөгийн нөхцөл байдал, үйл ажиллагааг сурталчлан таниулж чөлөөт бүсэд бизнес эрхлэхийг уриалав.
ОХУ-ын Алтай хязгаарын бүс нутгийн бизнесийн бүрэлдэхүүнд дараах чиглэлийн компаниуд иржээ. Тухайлбал,
1. “АВГУСТ” ХХК: Хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, борлуулдаг. Тус компани томоохон тариалангийн талбай, агуулах, түүнчлэн бэлэн бүтээгдэхүүнийг цэвэрлэх, хатаах бүрэн боломжтой. https://www.ltdaugust.com/
2. “ИП Колокольников Алексей Владимирович” ХХЭ: 8 жилийн турш Новосибирск, Кемерово, Алтайн хязгаарын бүс нутаг болон Бүгд Найрамдах Алтай Улсад Курганские прицепы», «КМЗ», «Спутник», «Rinal» үйлдвэрүүдийн бүтээгдэхүүнийг борлуулдаг албан ёсны дистрибьютер , мөн 2021 оноос фаркоп үйлдвэрлэгч «ORIS» үйлдвэрийн албан ёсны дистрибьютер нь болсон. Бүх төрлийн жижиг автотехникийн чиргүүлүүд санал болгож байна. http://zapricepom.ru/
3. “ЗСО ПРОТОН” ХК: 2010 оноос барилгын тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэж эхэлсэн. https://zavod-proton.ru/
4. “АГРОЦЕНТР ПЛЮС” ХХК: Хөдөө аж ахуйн хангамжийн цогцолбор юм. /Ургац хураагч комбайн; Өөрөө явагч хадуур; Тэжээл хураагч комбайн; Шүршигч, цацагч; Телескоп ачигч; Трактор; Хөрс Боловсруулагч; Үр үрлэгч; Биофунгицид, гербицид, шингэн бордоо цацагч FeatAgro техник; Мал аж ахуйн тоног төхөөрөмж; Үр тариа хатаах төхөөрөмж; Тэжээл бэлтгэх төхөөрөмж; Чиргүүлүүд; Погрузчик (FeatAgro); Комбайн хураагч, хавсралт, тоног төхөөрөмж; Хавсаргасан тракторын тоног төхөөрөмж; Жатка; Орчин үеийн электрон төхөөрөмж; Хөдөө аж ахуйн машин механизмын сэлбэг г.м. https://agro-centr.ru/
5. “ТРАНСПРОДУКТ” ХХК: “Тигирецкая” – артезиан ус санал болгож байна. Энэ усны химийн найрлагатай ижил ус дэлхийд байхгүй. Учир нь бусад ашигтай орцуудын хамт байгалийн антиоксидант, селен болон байгалийн нян устгах үйлчилгээтэй мөнгө агуулагддаг. https://тигирецкая-вода.рф/
6. “НИКА” ХХК: Тус компани нь Бийск хотоос нефтийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэгчээс нь шууд бөөнөөр борлуулдаг(ДТЛ, ДТЗ, ЕВРО дизель; АИ-80, АИ-92, АИ-95; М10Г2, М8В тос) https://firma-nika.ru/
7. “НЕФТЕПРОДУКТ” ХХК: Олон жилийн турш газрын тосны бүтээгдэхүүн (дизель түлш, бензин, тос, битум) борлуулж, Оросын хамгийн том газрын тос боловсруулах үйлдвэрүүдтэй хамтран ажилладаг. нефтепродукт22.рф
8. АПЗ “РОТОР” ХК: Нийтийн хоолны багаж, тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэдэг “Ротор” ХК нь ОХУ-ын тэргүүлэх үйлдвэрүүдийн нэг. https://apzrotor.ru/
2023 оны 02 дугаар сарын 27-ны өдөр УИХ-ын гишүүн Т.Аубакир, аймгийн Засаг дарга Х.Арман, Рысжан ХХК захирал Х.Жангабыл болон орон нутгийн төлөөлөл удирдлагууд Цагааннуур чөлөөт бүсийн үйл ажиллагаатай танилцлаа.
Бүсийн үйл ажиллагаа нь 2023 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн байнгын ажиллагаанд шилжсэнтэй холбоотой УИХ-ын гишүүн Т.Аубакир тус бүсийн захирагч Б.Нурбект цаашид хэрэгжүүлэн ажиллах хэд хэдэн үүрэг даалгавар болон чиглэл өглөө.
1. Чөлөөт бүсээр дамжин гарах экспортын бараа бүгтдэхүүнийг хүлээн авагч импортлогч улсуудын тавигдах шаардлагыг судлах
2. Экспортын ажлыг эрчимжүүлэх
3. Аж ахуй нэгжүүдэд мэдээлэл хүргүүлэх уулзалт зохион байгуулах.
Мөн цаашид бүх талаар дэмжлэг үзүүлж хамтран ажиллахыг илэрхийлэв.
Цагааннуур чөлөөт бүс нь 2023 оны 1 дүгээр сарын 2-ны өдрөөс үйл ажиллагаа эхэлж байнгын ажиллагааны горимд шилжсэн. Үүнтэй холбоотойгоор Цагааннуур чөлөөт бүсэд бүртгэлтэй “Жас-Улан” ХХК-нь чөлөөт бүсийн гаалийн хяналтын талбайд бараа бүтээгдэхүүн татан байршуулсан анхны хөрөнгө оруулагч боллоо.
Тус аж ахуйн нэгжийн бараа, бүтээгдэхүүнийг Баян-Өлгий аймгийн Гаалийн газраас Цагааннуур чөлөөт бүсэд ажиллахаар томилогдсон гаалийн байцаагчид хүлээн авч Гаалийн тухай хуулийн хүрээнд чөлөөт бүсийн горимыг хэрэгжүүлж ажилласан болно.
Засгийн газрын “Цагааннуур чөлөөт бүсийг байнгын ажиллагаанд шилжүүлэх тухай” 2022 оны 412 дугаар тогтоол батлагдсантай холбогдуулан Захирагчийн ажлын алба чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг 2023 оны 01 дүгээр сард эхлүүлэхээр ажиллаж байгаа бөгөөд БНХАУ-ын ШУӨО-ны Алтай хотын гадаад харилцааны хөрөнгө оруулалтын орлогч дарга Дүйсений Еркин, МХАҮТ-ийн Баян-Өлгий аймгийн салбарын тэргүүн Муратай нар Цагааннуур чөлөөт бүсэд ирж өнөөгийн нөхцөл байдалтай газар дээр нь танилцаж, цаашид чөлөөт бүсэд ямар чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхлэж болох талаар харилцан ярилцав.
Цагааннуур чөлөөт бүсийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг Барилга, хот байгуулалтын яамны захиалгаар “Инженер геодези” ХХК гүйцэтгэн ажиллаж байна.
Цагааннуур чөлөөт бүсийн захирагчийн ажлын албаны Дэд бүтцийн хөгжил, газрын харилцааны хэлтсийн бүрэлдэхүүн, Барилгын хөгжлийн төвийн ХБЗТИ-ийн эрхлэгч О.Одбаяр, ЗТХХ-ийн дарга Д.Чинзолбоо, ЗТХХ-ийн мэргэжилтэн Д.Мөнхжаргал, ЗТХХэлтэс, БНХСТХэлтсийн мэргэжилтнүүд болон гүйцэтгэгч компани болох “Инженер геодези” ХХК-ний төлөөлөл 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр Барилгын хөгжлийн төвд уулзав. Тус уулзалтаар Цагааннуур чөлөөт бүсийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө зургийн даалгаврын дагуу график хугацаандаа явагдаж байгаа эсэх тайлантай танилцан, цаашид ерөнхий төлөвлөгөөнд тусгах саналуудыг солилцов. Цагааннуур чөлөөт бүсийн орц гарцын асуудал, авто замын трасс, инженерийн шугам сүлжээтэй холбоотой асуудлуудыг хэлэлцлээ. Гүйцэтгэгч компаний ажлын явц удаашралтай, ажлын гүйцэтгэл шаардлага хангахгүй байгаа тул гүйцэтгэгч компаний ажлыг түргэвчлэх чиглэлийг Барилгын, хөгжлийн төвийн удирдлагаас ЗТХХ-ийн мэргэжилтэн Д.Мөнхжаргал, “Инженер геодези” компаний ерөнхий архитектор Б.Эрхэмбаяр нарт өгөв. Өгөгдсөн үүрэг даалгаврын дагуу 2023 оны 1 дүгээр сарын 24-27-ны өдрүүдэд Цагааннуур чөлөөт бүсэд томилолтоор очиж судалгаа хийж ажиллахаар болов.
Цагааннуур чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг 2023 оны 02 дугаар сарын 01-нээс эхлүүлэхээр ажиллаж байгаатай холбогдуулан Баян-Өлгий аймаг дахь Гаалийн газар, Цагааннуур чөлөөт бүсийн Захирагчийн ажлын албатай хамтран тус чөлөөт бүсэд үйл ажиллагаа эрхлэхээр бүртгэлийн гэрчилгээ авсан ААН-дэд хилийн чанадаас бараа бүтээгдэхүүнийг оруулж ирэхэд бүрдүүлэх материал, мөрдөж байгаа журмуудын талаар сургалт зохион байгууллаа.
Уулзалтаар Цагааннуур чөлөөт бүсийн Захирагч чөлөөт бүсийн өнөөгийн нөхцөл байдал цаашдын хөгжлийн чиг хандлагын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулга хийв. Уулзалтын явцад хоёр байгууллагын хамтын ажиллагааны чиглэл, Цагааннуур чөлөөт бүсийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай техник тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлд дэмжлэг үзүүлэх талаар харилцан санал солилцов.